"Een mens van 91 jaar..."

Een mens van 91 jaar

Met verwonderde trots kijk ik naar mijn moeder van 91 jaar. De milde toon die zij aanslaat en waarmee zij levenslessen aan mijn zoons geeft, verbaast mij soms. Deze toon ken ik niet uit mijn puberteit. Of lag dat aan mijn subjectieve puberoren?

En af en toe maakt zij nog steeds opmerkingen zoals ik die van vroeger herinner. Daarna kan je er maar beter het zwijgen toe doen.

Deze levensontwikkeling ervaar ik als geruststellend: er komt dus een moment dat ik de rust heb, waarop ik afstand neem van de irritaties van het moment en de stress van het ogenblik; een tijd waarin ik in staat ben om over problemen ‘heen te kijken’ en zie waar het werkelijk over gaat. En ik realiseer me dat het altijd op die manier gaat. ‘Met de kennis van nu’ ben ik voor kleuters een vertrouw wekkende en rustige vader. Ik weet namelijk dat veel problemen zich echt vanzelf oplossen: leert hij niet nu fietsen dan over een half jaar.

Maar ja, ik heb nú puberjongens en ik vind het lastig om los te komen van het hier-en-nu, het gehang en gedoe. Zoals ik in een moment van vertwijfeling tegen mijn gefrustreerde zoon riep: “Ja hallo, ik ben ook voor het eerst vader.”

Leidinggevenden

Hetzelfde geldt voor mij en duizenden andere leidinggevenden. De uitdagingen die je overmeesterd hebt zijn achteraf klein in vergelijking met de zaken waar je middenin zit. Het hoort bij je professionele ontwikkeling.

Daarbij vragen wij van leidinggevenden steeds meer. Niet alleen is het belangrijk dat hij/zij inhoudelijk deskundig is. Emotionele intelligentie is van belang, feeling voor het nieuwe werken is onontkoombaar, inzicht in teamontwikkeling staat buiten kijf en natuurlijk is coachen een basisvaardigheid. Dan spreken wij nog niet over LEAN, verandermanagement, competentiemanagement of . . .

Op dit punt aangekomen denk ik aan de verschillende leidinggevenden met wie ik de afgelopen jaren gewerkt heb en die nieuw waren in hun functie: op operationeel, tactisch of strategisch niveau. Gedreven door terechte ambitie waren de opdrachten waarvoor zij stonden geregeld weerbarstiger dan zij vooraf dachten. Vooral op persoonlijk, team en organisatie vlak. Deze mensen zijn verder gekomen in hun ontwikkeling door hun veerkracht en leervermogen. Vooral daarom hadden onze coachings- en leiderschapstrajecten rendement.

Alle goede modellen die wij als opleiders en coaches aandragen ten spijt en ondanks onze slimme observaties en vragen, valt mij altijd op dat ‘leren van elkaar’ hoog scoort. Het nemen van persoonlijke hobbels leer je alleen in een sociale context. Daarom maak ik mij sterk voor intervisie als zelfstandig leermiddel. Niet alleen als onderdeel van een meerdaagse opleiding, als afsluiting of alleen als ‘borging’. Juist in plaats van een opleiding. Laat leidinggevenden en professionals van elkaar leren als uitgangspunt. Creëer verbinding.

Mijn ervaring is dat, mits goed ingebed twee uur intervisie effectief en efficiënt is:

Het zit dicht op de praktijk en deelnemers ervaren direct de urgentie.
Collega’s geven elkaar waardevolle en niet te negeren commentaar en complimenten.
Het verbindt professionals waardoor zij elkaar in de praktijk beter kunnen vinden )‘professionele intimiteit’).
Deelnemers leren met een aantal sessies patronen herkennen en ‘erover heen te kijken’.

Ten slotte: mijn moeder en intervisie?

Mijn moeder weet veel en toch heeft ze geen idee wat intervisie is. Als echtgenoot van een man op de grote vaart in de jaren ’60 en ’70, was een keurig gestreken inhoud van de linnenkast, een schoon stoepje en nette kinderen de maat van het moederschap. Deze norm, samen met luidruchtige kinderen, gaf de nodige stress. Het feit dat zij dit met buurvrouwen kon delen, het kon relativeren en ook wijsheid op kon doen, heeft ervoor gezorgd dat wij een mooie jeugd hebben gehad en zij nu een milde en wijze oude dame is. Maar of dat nou intervisie was?

Zelf maak ik professioneel deel uit van twee intervisiegroepen. Dit draagt er in mijn geval toe bij dat werken op hoog niveau mij energie geeft en het geen energievretende norm is. Het houdt mij scherp en verbindt mij met andere professionals.

Wat dat betreft is het Nigeriaanse spreekwoord waar, voor het opvoeden van een kind; voor professionele ontwikkeling en ook zeker voor het succesvol runnen van een team, bedrijf of instelling: